Güneş çarpması, genellikle güneş ışınlarının en dik geldiği saatler aralığında uzun süre güneşe maruz kalan kişilerde meydana gelen bir rahatsızlık olarak bilinmektedir. Uzun süre güneşe maruz kalan kişilerin vücutları, ısı dengesini korumak amacıyla terleme yöntemine başvurmaktadır. Terlemenin tam anlamı ile gerçekleşememesi, sodyum ve klorda kayıplara yol açmakta ve beraberinde güneş çarpmasının yaşanmasına neden olmaktadır.
Güneş Çarpması Nedir?
Güneş çarpması, yüksek sıcaklıklarda uzun süre güneş ışığına maruz kalan kişilerde vücut sıcaklığının normalden fazla seviyelere çıkması olarak bilinmektedir. Güneş çarpmasına enden olan faktörlerde sıcaklık ile birlikte nem oranı da etkili olmaktadır. 40 dereceden fazla olan sıcaklıklarda görüldüğü bilinen güneş çarpması, düşük sıcaklıklarda meydana geldiği durumlarda ise nem oranına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Güneş çarpması tüm yaş gruplarında görülebilen bir rahatsızlık olması ile birlikte özellikle 4 yaş altı çocukların ve 65 yaş üstü yaşlıların risk grubunda yer aldıkları bilinmektedir. Risk grubu içerisinde; kronik hastalıklara sahip kişiler, organ yetmezliği yaşayanlar, yüksek tansiyon ve kanser hastalarının da yer aldığı görülmektedir. Aynı zamanda hamilelik dönemindeki kadınlar da güneş çarpmasına karşı risk grubu içerisinde yer almaktadırlar.
Güneş Çarpması Belirtileri Nelerdir?
Güneş çarpması rahatsızlığını yaşayan kişilerde öncelikli olarak yüksek ateş, bulantı ve baş ağrısı görülebilmektedir. Bu belirtilerin gösterilmesinin ardından müdahale uygulanmayan kişilerde daha şiddetli belirtiler görülebilmektedir. Sinir sistemi üzerinde kalıcı hasarlara hatta ölüme dahi yol açabilmekte olup belirtilerin gösterilmesi halinde mutlaka gerekli tedavilerin uygulanması gerekmektedir. Görülen belirtiler ise şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Vücut sıcaklığının 40 derece ve üstüne çıkması,
- Ciltte kızarıklıkların oluşması,
- Normalden fazla miktarda terleme görülmesi,
- Tansiyon düşmesi ve kalbin normalden hızlı çarpması,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Bilinç kayıpları, şiddetli baş ağrısı, dengenin korunmasında zorluk çekme,
- Ruh halinde dengesizliklerin yaşanmasıdır.
Bebeklerde ve 4 yaşından küçük çocuklarda en sık rastlanılan güneş çarpması belirtileri ise, mide bulantısı, kusma ve yüksek ateş yer almaktadır. Bu belirtilerin görülmesi ile birlikte mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
Güneş Çarpması Nasıl Önlenir?
Güneş çarpması rahatsızlığının önüne geçilebilmek için bazı yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerden en önemlilerinin şu şekilde sıralanabildiği görülmektedir;
- Güneş ışınlarının yeryüzüne dik olarak geldiği durumlarda dışarıya çıkılmaması, çıkıldığında ise kısa süreli kalınması,
- Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde; ışınların etkilerinden korunmak adına güneş kremi, güneş gözlüğü ve şapka gibi ürünlerin kullanılması,
- Sıcak havalarda dışarıda egzersiz yapmaktan kaçınılması,
- Güneş ışığı altında kalan araçların içerisinde uzun süre kalınmaması,
- İçeriğinde yüksek yağ oranı bulunduran besinlerin çok fazla tüketilmemesi,
- Vücudun ihtiyacı olan miktarlarda su tüketiminin gerçekleştirilmesidir.
Güneş çarpmasından korunmak için yukarıda yer alan yöntemlerin uygulanması ile birlikte, bu rahatsızlığın ve belirtilerinin görülmesinin büyük oranda önüne geçildiği bilinmektedir.
